بهترین هدیه خدا

جبرئیل نزد پیامبر (ص) آمد و گفت: ای پیامبر! خداوند تبارك و تعالی مرا با هدیه‌ای به سوی تو فرستاده است كه پیش از تو ، به كسی چنین هدیه‌ای عطا نفرموده است. رسول خدا (ص) فرمود: آن هدیه چیست؟

گفت:صبر و شكیبایی و حتی بهتر از صبر.

حضرت رسول پرسید: بهتر از صبر چیست؟

جبرئیل گفت:خشنودی (به ارادة الهی) و بهتر از آن .

حضرت پرسید: بهتر و نیكوتر از رضا چیست؟

جبرئیل گفت:پرهیزكاری و نیكوتر از آن.

حضرت پرسید: بهتر از اخلاص چیست؟

جبرئیل گفت:یقین و بهتر از آن .

حضرت پرسید: بهتر از یقین چیست؟

جبرئیل گفت: راه وصول به درجة یقین ، توكل بر خدای عزوجل است.

حضرت پرسید: توكل بر خدای عزوجل چگونه است؟

جبرئیل گفت: رسیدن به این آگاهی كه مخلوقات نمی‌توانند به انسان نفع یا ضرری رسانند و یا به او بخشش كنند و یا مانعی در برابرش باشند. به كار بردن این آگاهی باعث ناامیدی (و دل كندن) از مخلوق می‌شود.

اگر بنده‌ای چنین باشد، كاری برای غیر خداوند انجام ندهد، جز به خداوند به كسی امیدوار نشود ، از كسی غیر از او نترسد و به هیچ كس جز خداوند، چشم طمع نورزد ؛ و این معنی توكل است .

حضرت پرسید: ای جبرئیل! تفسیر صبر چیست؟

جبرئیل گفت:صبر یعنی داشتن حال یكسان در ناراحتی و خوشحالی ، تهیدستی و توانگری و گرفتاری و سلامت . صبر یعنی شكایت نكردن به مخلوقات از آنچه كه از بلا و گرفتاری به ایشان می‌رسد .

حضرت پرسید: تفسیر قناعت چیست؟

جبرئیل گفت: قانع شدن به آنچه كه از دنیا می‌رسد . قانع شدن به چیز كم و شكر گفتن برای اندك .

حضرت پرسید: تفسیر خشنودی چیست؟

جبرئیل گفت: خشنود كسی است كه چه دنیا به او برسد و چه نرسد ، بر خداوند خشم نگیرد و به اندكی از عمل خوب ، از نفس خود راضی نشود .

حضرت پرسید: ای جبرئیل تفسیر پرهیزكاری چیست؟

جبرئیل گفت: پرهیزكار كسی است كه دوست بدارد آنچه را خداوند دوست دارد . دشمن بدارد آنچه را خداوند دشمن دارد . از حلال دنیا كناره بگیرد و به حرام آن توجه نكند ؛ زیرا در حلال دنیا حساب است و در حرام آن عقاب .

بر همه مسلمانان ترحم نماید همچنان كه به نفس خود ترحم می‌كند . از پرحرفی كناره بگیرد همچنان كه از مردار بدبو دوری می‌كند . از زرق و برق دنیا اجتناب كند تا مبادا او را فرا گیرد . آرزویش را كوتاه كند و مرگش را در نظر آورد .

حضرت پرسید: تفسیر اخلاص كدام است؟

جبرئیل گفت: مخلص آن كسی است كه از مردم چیزی نخواهد تا آن را بیابد . و هنگامی كه آن را یافت ، راضی شود . هر گاه چیز اضافه‌ای در نزد او بماند ، در راه رضای خدا بدهد . كسی كه از بندگان چیزی درخواست نكند ، به راستی كه به بندگی خداوند اقرار كرده و هر گاه چیزی بیابد ، راضی است و خداوند هم از او خرسند است .

حضرت رسول پرسید: تفسیر یقین چیست؟

جبرئیل گفت: صاحب یقین ، كارهایش برای خداست ، چنان عمل می‌كند كه گویی خداوند را می‌بیند و اگر خدا را نمی‌بیند ، خدا او را می‌بیند .